In 25 jaar RPA kan er een hoop gebeuren. Daar weet Gerard Oud (65), lid van college van bestuur bij onderwijsinstelling VONK in Alkmaar, alles van. Vanaf het prille begin is hij vanuit het onderwijs bij het platform betrokken. ‘Toen nog heel vrijblijvend, maar inmiddels een sterk netwerk waarin we openstaan voor elkaars ideeën, meebewegen en bindende afspraken maken.’
Hoe ben je ooit bij het RPA betrokken?
“Dat komt door mijn onderwijsachtergrond. In 2000 werd ik lid van college van bestuur bij VONK, de aanbieder van vmbo- en mbo-onderwijs. In datzelfde jaar nodigde toenmalig wethouder Jan Stam mij uit voor een eerste oploop met het RPA. Toen nog echt alleen heel vrijblijvend platform. Van het beroepsonderwijs werd ik bestuursvertegenwoordiger. Een spek en bonen functie zonder zeggenschap, die door de jaren heen zeker veranderde. Uiteindelijk werd ik in 2016 lid van het Algemeen Bestuur en dat ben ik nog steeds.”
Die zeggenschap is wel gegroeid?
“Zeker. Dat is ook ontzettend belangrijk geweest. Vanuit het beroepsonderwijs is er de opdracht om jongeren zo goed mogelijk te laten landen op de arbeidsmarkt. Als onderwijs moeten wij ons daar samen met dat werkveld goed op inrichten. Vanuit werkgevers is er ook ondersteuning nodig om jongeren te motiveren op een werkplek. De arbeidsmarkt is intussen enorm veranderd. Door schaarste spelen we een heel andere rol, trekken we samen op met wat jongeren nodig hebben om gemotiveerd aan de gang te kunnen gaan. We zien veel jongeren worstelen; ze hebben het lastig op de arbeidsmarkt. Een groot sociaal probleem dat we samen als overheid, ondernemers en onderwijs moeten oplossen. Samen moet je opzoek naar datgene wat werkt. In die rol van samenwerken zie ik het RPA echt als onmisbaar voor een goed functionerende arbeidsmarkt.”
Een leerzame tijd?
“Ja, het is niet alleen samenwerken, maar ook openstaan voor ideeën van anderen en meebewegen. Je wilt het immers als geheel met al die partijen beter doen. We zijn met 17 gemeenten in Noord-Holland Noord; een grote club. Uiteindelijk moet iedereen de voordelen zien dat gezamenlijk ook echt wat oplevert – dus minder gedoe en een betere participatie op de arbeidsmarkt. Echt een weg van de lange adem. Je moet voortdurend blijven innoveren en veranderen. Wat ik in al die jaren wel heb geleerd, is dat je vooral in lange tijdslijnen moet denken om iets voor elkaar te krijgen. Het ingang zetten van beleid, uitvoeren, evalueren, opnieuw uitvoeren, kost je zo zeven tot acht jaar. Behoorlijk lastig als je bindende afspraken wilt maken. Jouw specifieke belang moet je soms echt naar de achtergrond schuiven om afspraken te kunnen maken over het algemene belang. Dát is de kern van samenwerken.”
Wat zijn voor jou de successen van de afgelopen jaren?
“Dat we door alle inspanningen – vanuit onderwijs, gemeenten, bedrijfsleven, UWV en sociale werkbedrijven – veel meer in een situatie van een level playing field zijn gekomen. Dus gelijke kansen voor iedereen. In de dynamiek die we meebrengen, begrijpen en kennen we elkaar nu beter. Zie het als olietankertjes die zich allemaal moeilijk snel laten sturen. Nu we die dynamiek beter in beeld hebben, snappen we ook wat het betekent om zo met elkaar te moeten samenwerken. Door het RPA is er veel meer begrip voor de ander en hun situatie.”
En wat vind je nog best een uitdaging?
“Vanuit het RPA gezien, het tegengaan van versnippering. Er is zo’n veelheid aan initiatieven. Je wilt juist kunnen volgen wat het resultaat is van wat je doet en met te veel initiatieven is dat best ingewikkeld. Wat dat betreft kan de samenwerking nog sterker, zodat je een beeld hebt van wat er in de volle breedte écht gebeurt. Door aan de voorkant meer initiatieven aan elkaar te rijgen, kan je eenduidiger communiceren waar je op inzet. De kracht van regionale samenwerking is echt dat je direct ziet wat het doet – omdat je hier werkt en woont. Door het effect van die samenwerken meer inzichtelijk te maken, kan je dat ook beter vertellen en maak je het nóg krachtiger.”
Gerard Oud is sinds 2016 lid van het Algemeen Bestuur RPAnhn. Daarvoor was hij Stuurgroep lid en Stichtingsbestuurder, waar hij het beroepsonderwijs uit de regio vertegenwoordigde.
