Heb je wel eens dat je een ander zó graag wilt helpen dat je meteen in de actiemodus schiet? Dat je denkt: ik heb zoveel goede bedoelingen, dat kan alleen maar goed zijn, toch? Wij mensen zijn sociale en pragmatische wezens. Vaak willen we problemen direct uit de weg helpen met oplossingen. Misschien is dit het product van eeuwenlange ontwikkeling, of misschien is het iets van deze tijdsgeest. Hoe het ook zij, die actiemodus is niet altijd even helpend. Er zit vaak meer hulp in wat we voor de ander zijn, dan wat we voor de ander doen.
Een belangrijke vaardigheid om er voor de ander te zijn, is luisteren. Luisteren kan in verschillende vormen. We kunnen selectief luisteren bijvoorbeeld. Dat is wanneer je alleen luistert naar dat wat je wilt horen. We kunnen ook actief luisteren, dat is dat je met al je aandacht zoveel mogelijk informatie opslurpt. Juist deze laatste vorm van luisteren is een belangrijke vaardigheid als je contact wilt met de ander. En in sommige situaties kan actief luisteren levens redden.
Op 10 september is wereld suïcide preventie dag. Tijdens deze dag wordt er speciale aandacht gevraagd voor de problematiek van mensen met suïcidale gevoelens. Maar er wordt ook aandacht gevraagd voor wat men als omgeving kan betekenen voor mensen met suïcidale gevoelens. In het boek ‘’Wanneer het misgaat in je hoofd’’ legt psychiater Jan Mokkenstorm (oprichter van 113 zelfmoordpreventie) uit waar je naar kunt vragen bij iemand met suïcidale gevoelens. Bijvoorbeeld de vraag hoe dicht iemand bij de dood was de afgelopen tijd, op een schaal van 0 tot 100. Waarbij 100 is als iemand dood is. Het cijfer wat degene dan noemt is ontzettend belangrijk. Het cijfer schetst de reasons for living, reasons for dying en kun je dus op twee manieren benaderen. Belangrijk is dat je allebei die manieren belicht en dat het gelijkwaardig wordt belicht. Voorbeeld: als iemand 75 noemt, dan kun je ingaan op de 75 en op de 25. Vraag naar de redenen waarom iemand wil blijven leven en de redenen waarom iemand dood wil.
Mokkenstorm benadrukt ook het belang van de erkenning van het lijden. Want je wilt voorkomen dat ‘’mensen het gevoel krijgen dat ze lopen te zeuren’’. Zonder erkenning kan iemand besluiten te stoppen met praten. Kortom, erkenning is hard nodig. En erkenning vereist actief luisteren en onverdeelde aandacht. Er zijn voor de ander. Voor iemand met suïcidale gevoelens kan een luisterend oor van levensbelang zijn.
- Een paar ezelsbruggetjes voor actief luisteren:
- Gebruik LSD (luisteren, samenvatten en doorvragen)
- Wees een OEN (open, eerlijk en nieuwsgierig)
- Laat OMA thuis (opvattingen, meningen en adviezen)
Heb je suïcidale gevoelens en wil je er over praten? Benader iemand uit je omgeving die je vertrouwd. Is op dit moment niet de juiste persoon aanwezig om mee te praten? Je kunt altijd 24/7 bellen met de hulplijn van 113 zelfmoordpreventie via 0800-0113.
Wat is project Hoofdzaak Werkt?
In Noord-Holland Noord hebben samenwerkingspartners de handen ineengeslagen om meer bewustzijn en deskundigheid te creëren rondom mentale gezondheid op de werkvloer en in de re-integratie naar werk. GGZ, gemeenten, UWV en WSP werken samen aan een mensgerichte benadering. Daarbij staat centraal dat de behoefte van de medewerker/cliënt wordt uitgesproken en hoe we als omgeving kunnen helpen om die behoefte in vervulling te laten gaan. De samenwerking rondom mentale gezondheid is gebundeld in het project Hoofdzaak Werk Noord-Holland Noord. Projectcoördinatoren Marius Wenker en Brechtje de Nie coördineren samen met een actieve projectgroep de acties rondom het thema mentale gezondheid in Noord-Holland Noord.
Op het gebied van mentale gezondheid valt nog een wereld te winnen. Op het werk, maar ook daarbuiten. Bijvoorbeeld in de bewustwording en de acceptatie van het thema. Laten we kijken wat we als mens voor elkaar kunnen betekenen. Wat kun jij voor een ander doen? Herken je de signalen van een goede en een mindere dag bij jezelf en bij anderen? En wat zou je daar nog in willen leren?
Laat het ons weten via de mail.
